Phương pháp giảm tốc khác nhau sẽ dẫn đến mức tiêu thụ nhiên liệu khác nhau. Khi giảm tốc có thể sử dụng hệ thống phanh của xe (phanh cơ khí) hoặc sử dụng các loại lực cản (phanh động cơ + sức cản không khí) đối với quá trình chuyển động của xe (cản không khí, cản lăn, tổn thất cơ khí trong động cơ và hệ thống truyền lực) để giảm tốc.
Phương pháp giảm tốc khác nhau sẽ dẫn đến mức tiêu thụ nhiên liệu khác nhau. Khi giảm tốc có thể sử dụng hệ thống phanh của xe (phanh cơ khí) hoặc sử dụng các loại lực cản (phanh động cơ + sức cản không khí) đối với quá trình chuyển động của xe (cản không khí, cản lăn, tổn thất cơ khí trong động cơ và hệ thống truyền lực) để giảm tốc.
Khi xe đang vận hành, nếu lái xe thả chân ga, tác động vào bàn đạp phanh, tức là đang sử dụng phanh cơ khí. Cách phanh này có hiệu quả phanh cao (thời gian phanh và quãng đường phanh ngắn, gia tốc phanh lớn hơn) nhưng sẽ làm tốn nhiều nhiên liệu (do động năng của xe bị tiêu tốn trong hệ thống phanh).
Khi dùng động cơ + sức cản không khí để phanh xe thì hiệu quả phanh không cao bằng cách thứ nhất (thời gian phanh và quãng đường phanh dài hơn, gia tốc phanh nhỏ hơn) nhưng sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn. Do vậy, trong điều kiện thích hợp nên áp dụng cách này để phanh xe (Hình 47). Không chỉ tiết kiệm nhiên liệu, cách làm này còn giảm hao mòn cho lốp xe, má phanh…
Khi xe đang vận hành, nếu lái xe thả chân ga, tác động vào bàn đạp phanh, tức là đang sử dụng phanh cơ khí. Cách phanh này có hiệu quả phanh cao (thời gian phanh và quãng đường phanh ngắn, gia tốc phanh lớn hơn) nhưng sẽ làm tốn nhiều nhiên liệu (do động năng của xe bị tiêu tốn trong hệ thống phanh).
Khi dùng động cơ + sức cản không khí để phanh xe thì hiệu quả phanh không cao bằng cách thứ nhất (thời gian phanh và quãng đường phanh dài hơn, gia tốc phanh nhỏ hơn) nhưng sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn. Do vậy, trong điều kiện thích hợp nên áp dụng cách này để phanh xe (Hình 47). Không chỉ tiết kiệm nhiên liệu, cách làm này còn giảm hao mòn cho lốp xe, má phanh…
Hình 47. Việc phanh mạnh, gấp sẽ làm tiêu tốn rất nhiều năng lượng, [3,8,9].
Khi các lái xe sinh thái tránh được việc phanh mạnh và đột ngột, họ không chỉ thực hành thói quen lái xe an toàn mà đồng thời còn giảm được năng lượng yêu cầu để phương tiện chuyển động tiếp trên đường. Do vậy, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình trên cả hành trình sẽ được cải thiện đáng kể.
Lái xe cần tránh việc phanh không cần thiết, nhả bàn đạp ga đúng thời điểm và nên để phương tiện được thả trôi. Trong trường hợp này, khi hộp số vẫn đang ở một số truyền nào đó, động cơ sẽ được sử dụng để phanh xe. Cách làm này nên sử dụng khi tiếp cận đèn giao thông hoặc các giao cắt.
Ngoài ra, trong điều kiện giao thông cho phép (đường thoáng rộng, chất lượng mặt đường tốt, thời tiết tốt, xe chở tải nhẹ…) và lái xe đã có kinh nghiệm, có thể ra số (hộp số ở số “mo”) và sử dụng động năng của xe để di chuyển đến đích (Hình 48). Cách làm này sẽ tiết kiệm nhiên liệu do động cơ được ngắt khỏi hệ thống truyền lực và sẽ làm giảm lực cản đối với quá trình thả trôi xe. Tuy nhiên, cần chú ý là chỉ áp dụng cách giảm tốc này khi có đủ điều kiện cần thiết và lái xe có đủ kinh nghiệm.
Lái xe cần tránh việc phanh không cần thiết, nhả bàn đạp ga đúng thời điểm và nên để phương tiện được thả trôi. Trong trường hợp này, khi hộp số vẫn đang ở một số truyền nào đó, động cơ sẽ được sử dụng để phanh xe. Cách làm này nên sử dụng khi tiếp cận đèn giao thông hoặc các giao cắt.
Ngoài ra, trong điều kiện giao thông cho phép (đường thoáng rộng, chất lượng mặt đường tốt, thời tiết tốt, xe chở tải nhẹ…) và lái xe đã có kinh nghiệm, có thể ra số (hộp số ở số “mo”) và sử dụng động năng của xe để di chuyển đến đích (Hình 48). Cách làm này sẽ tiết kiệm nhiên liệu do động cơ được ngắt khỏi hệ thống truyền lực và sẽ làm giảm lực cản đối với quá trình thả trôi xe. Tuy nhiên, cần chú ý là chỉ áp dụng cách giảm tốc này khi có đủ điều kiện cần thiết và lái xe có đủ kinh nghiệm.
Hình 48. Trong điều kiện cho phép, có thể ra số (số “mo”) và sử dụng động năng của xe để đến di chuyển đến đích, [3,8,9].
Tổ chức GTZ (trong khuôn khổ dự án thí điểm tại Santiago de Chile) đã nghiên cứu hiệu quả của việc đào tạo ED đối với các kỹ năng lái xe cơ bản của 12 lái xe buýt công cộng. Kết quả rất ấn tượng (ngoài việc giảm mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình gần 20% – Hình 11): số lần phanh giảm từ 3 đến trên 50%, với mức giảm trung bình là hơn 25%
Hình 49. Mức độ giảm số lần phanh khi ứng dụng kỹ thuật ED, [ 8, 19].
Hiệu quả của việc đào tạo ED tại tại Buenos Aires (năm 1999) đối với việc phanh xe còn ấn tượng hơn, với số lần phanh có thể giảm đến hơn 40% (xem thêm Bảng 5. Kết quả các khóa đào tạo ED tại Buenos Aires).
Đối với các loại xe hiện đại (động cơ được điều khiển và phun nhiên liệu điện tử): khi giảm tốc hoặc xuống dốc với hộp số đang ở một số truyền nào đó (chưa ra số) và người lái không nhấn bàn đạp ga, hệ thống điều khiển sẽ đủ “thông minh” để nhận ra rằng xe đang chuyển động bằng động năng và hệ thống điều khiển động cơ sẽ ngắt phun nhiên liệu. Trong điều kiện vận hành này, động cơ sẽ “không tiêu thụ nhiên liệu”.
Đối với các loại xe hiện đại (động cơ được điều khiển và phun nhiên liệu điện tử): khi giảm tốc hoặc xuống dốc với hộp số đang ở một số truyền nào đó (chưa ra số) và người lái không nhấn bàn đạp ga, hệ thống điều khiển sẽ đủ “thông minh” để nhận ra rằng xe đang chuyển động bằng động năng và hệ thống điều khiển động cơ sẽ ngắt phun nhiên liệu. Trong điều kiện vận hành này, động cơ sẽ “không tiêu thụ nhiên liệu”.
Với các động cơ hiện đại phun nhiên liệu điện tử, khi giảm tốc hoặc xuống dốc-> không ra số và nhả chân khỏi bàn đạp ga sớm nhất có thể!
No Comments