Trong hai ngày 12 và 13/7/2017, Vụ Môi trường (Bộ Giao thông vận tải) phối hợp với Tổ chức Hợp tác quốc tế CHLB Đức (GIZ) đã tổ chức Hội thảo “Đào tạo về thống kê quãng đường di chuyển của xe cơ giới” tại huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh phát thải khí nhà kính (KNK) đang có chiều hướng gia tăng tại một số quốc gia có nền kinh tế đang tăng trưởng, trong đó có Việt Nam, do tăng tỉ lệ cơ giới hóa và nhu cầu phát triển trong giao thông vận tải. Đánh giá hiệu quả chiến lược giảm phát thải KNK trong ngành Giao thông vận tải phụ thuộc vào mức độ sẵn có của dữ liệu có thể đo đếm được, mức độ tin cậy và có thể kiểm chứng được.

Phương pháp tính toán phát thải KNK trong ngành giao thông được xây dựng theo hướng tiếp cận từ trên – xuống và phương pháp tiếp cận từ dưới – lên. Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia GIZ, bao gồm ông Tobias Kuhnimhof  – Viện nghiên cứu Vận tải của Trung tâm Không gian Đức, ông Uwe Kunert – Viện nghiên cứu Kinh tế Đức thuộc Bộ Giao thông và Môi trường Đức, ông Marcus Baumer – Viện nghiên cứu Đường cao tốc, Hiệp hội Nghiên cứu Giao thông Đức, đã trình bày về các biện pháp tiếp cận tính toán số lượng phương tiện đang lưu hành và quãng đường di chuyển của phương tiện – là dữ liệu đầu vào cần thiết cho việc kiểm kê phát thải trong giao thông vận tải theo phương pháp tiếp cận từ dưới – lên. Ngoài ra, các chuyên gia GIZ cũng trình bày các phương pháp đã được sử dụng tại CHLB Đức, Hoa Kỳ và Pháp để cập nhật cơ sở dữ liệu đăng ký phương tiện.

Ông Tobias Kuhnimhof  giới thiệu về các biện pháp tiếp cận thông thường để tính toán quãng đường di chuyển của phương tiện

Ông Marcus Baumer giới thiệu về công cụ, kỹ thuật đo đạc trong kiểm đếm giao thông toàn quốc để ước tính số km phương tiện đã di chuyển trên đường bộ của CHLB Đức

Trọng tâm của hội thảo là phương pháp tính toán quãng đường di chuyển và thống kê số lượng phương tiện ô tô, trong đó hội thảo đặc biệt tập trung vào khả năng áp dụng, điểm mạnh, điểm yếu cũng như bối cảnh áp dụng của các biện pháp tiếp cận khác nhau. Các chuyên gia cũng hỗ trợ xác định các biện pháp tiếp cận phù hợp cho việc tính toán số lượng và quãng đường di chuyển đối với xe gắn máy hai bánh – là phương tiện được sử dụng phổ biến ở Việt Nam.

Tại Hội thảo, đại biểu từ Cục đăng kiểm Việt Nam (Bộ Giao thông vận tải) đã giới thiệu về hệ thống kiểm định xe cơ giới, quy trình kiểm định cũng như các hạng mục và thiết bị dùng để kiểm tra. Theo đó, một quy trình kiểm định thông thường sẽ kiểm tra các hạng mục: nhận dạng, kiểm tra chung, các hạng mục về động cơ và hệ thống kỹ thuật và đánh giá ô nhiễm môi trường. Đại biểu đến từ Viện Chiến lược và Phát triển Giao thông vận tải (Bộ Giao thông vận tải) đã trình bày về kinh nghiệm và cách thiết lập khảo sát ở Việt Nam, qua đó cho thấy Việt Nam còn thiếu cơ sở dữ liệu trên phạm vi cả nước nhằm kiểm kê phát thải KNK đối với tất cả các phương tiện giao thông.

Hội thảo đã dành nhiều thời gian để các chuyên gia và các đại biểu thảo luận về các phương pháp tiếp cận phù hợp với khảo sát quãng đường và dự báo phương tiện giao thông sử dụng tại Việt Nam, qua đó xác định phương pháp phù hợp để thống kê quãng đường di chuyển của phương tiện cơ giới đường bộ ở Việt Nam tại thời điểm hiện tại là phương pháp điều tra, khảo sát người sử dụng phương tiện, đồng thời kết hợp với các phương pháp khác như kiểm đếm lưu lượng giao thông, dữ liệu từ chương trình giám sát hành trình và nhật ký tiêu thụ nhiên liệu. Trong tương tai, Việt Nam cần xây dựng phương pháp tiếp cận phù hợp với tình hình giao thông trong nước cũng như bổ sung và hoàn thiện cơ sở dữ liệu đăng kiểm về quãng đường di chuyển của phương tiện, hệ thống giám sát giao thông, hệ thống giám sát hành trình…

Những vấn đề được đào tạo và thảo luận tại Hội nghị cũng là những vấn đề mà nhóm Nghiên cứu về biến đối khí hậu của Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải (CCRUTT) đang quan tâm. Qua Hội thảo, đại biểu đến từ CCRUTT đã trình bày các thế mạnh về trang thiết bị kiểm kê khí thải từ phương tiện giao thông mà Nhà trường hiện có, cũng như các hướng nghiên cứu về kiểm kê phát thải KNK, giảm nhẹ biến đổi khí hậu mà nhóm đang thực hiện trong các đề tài nghiên cứu của nhóm.